Κάναθος,Κυκλώπεια τείχη και Προίτος

Τώρα όσο αφορά την πηγή λέγεται πως και Κάναθος ονομάζεται. Όμως την πηγή Κάναθο την τοποθετούν, εκτός της θέσης που βρίσκεται κοντά στην αρχαία Τίρυνθα, περιοχή του Ναυπλίου που ονομάζεται «Γλυκειά», και σε έναν λόφο του Ναυπλίου όπου υπάρχει σήμερα ένα μοναστήρι «Αγία Μονή» ονομαζόμενο το οποίο είναι αφιερωμένο στην Ζωοδόχο Πηγή, κάτι που σαφώς και δεν είναι διόλου τυχαίο!  Βεβαίως περισσότερο λογικό μου φαίνεται να είναι ανάμεσα σε Ναύπλιο και Τίρυνθα, όπου εύκολα θα την εύρισκε ο Ναύπλιος, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και ο Παυσανίας: «…καὶ πηγὴ Κάναθος καλουμένη: ἐνταῦθα τὴν Ἥραν φασὶν Ἀργεῖοι κατὰ ἔτος λουμένην παρθένον γίνεσθαι.»

 Υπάρχει όμως και η εκδοχή να ήταν περισσότερες οι πηγές και για τον λόγο αυτό υπάρχει η διάσταση περί της θέσεώς τους. Αφού Αμυμώνη έχουμε και στην Λέρνη, Αμυμώνη στο Ναύπλιο και φυσικά την Κάναθο στην Αγία Μονή. Όπως και να έχει η Κάναθος φαίνεται να κατέχει εξέχουσα θέση αφού στην πηγή αυτή η Θεά Ήρα πήγαινε κάθε χρόνο και λουζόταν αποκτώντας όχι μονάχα την νεότητά της εκ νέου, αλλά και αυτή την παρθενία της. Γι’ αυτό και γίνεται κάθε χρόνο, ο ιερός γάμος της, που είναι ένα δρώμενο με το οποίο επιδιώκεται η  ευφορία στη βλάστηση, αλλά και στα  ζώα όπως και τον  άνθρωπο.

Με την ίδρυση της πόλης του Ναυπλίου αναγκαία ήταν και η περιτείχιση όπως συνηθιζόταν  τις εποχές εκείνες. Εδώ λοιπόν όπως αποδεικνύεται και απ’ ευρήματα που υπάρχουν, έλαβαν μέρος οι Κύκλωπες. Καθ’ ότι τα ίχνη των τειχών που έως και σήμερα βλέπει κανείς στην βάση του βράχου της Ακροναυπλίας, είναι Κυκλώπεια. Να κάνουμε μια παρένθεση στο σημείο αυτό για να πούμε ότι πρέπει να γίνεται λόγος για τους Κύκλωπες που είχε φέρει απ’ την Λυκία ο Προίτος του Αργείου  Άβαντος, αδερφός του Ακρισίου βασιλιά του Άργους.  Πρόκειται για την ομάδα των Κυκλώπων που πήρε μαζί του φεύγοντας απ’ την Λυκία την χώρα του πεθερού του Ιοβάτη πατέρα της γυναίκας του Σθενέβοιας, όταν με στρατό που του έδωσε ο Λύκιος βασιλιάς ήρθε εναντίον του αδερφού του Ακρισίου να διεκδικήσει μέρος της βασιλείας της Αργείας χώρας, η οποία δικαιωματικά του ανήκε.

Είναι αλήθεια, λίγο μπερδεμένη εδώ η υπόθεση με τον Προίτο, αφού ενώ λέγεται από σχεδόν όλους τους αρχαίους συγγραφείς πως ήταν γιός του Άβαντος, από την άλλη οι ίδιοι συγγραφείς αναφέρουν ως γιό του Ναυπλίου της Αμυμώνης έναν Προίτο! Χρονολογικά υπάρχει μια διαφορά 25-30 χρόνων μεταξύ του ενός Προίτου, του Ναυπλίου, με εκείνον του Άβαντος. Αφού η μια κόρη του Δαναού η Υπερμνήστρα φέρεται ως γιαγιά του Άβαντος πατέρα του Προίτου και αδερφό του Ακρισίου και η έτερη κόρη του Δαναού, Αμυμώνη ως γιαγιά του Προίτου του Ναυπλίου. Καμία αναφορά δεν υπάρχει όμως από κανένα συγγραφέα της αρχαιότητος πως πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο.

Οι συμπτώσεις όμως συνεχίζουν να είναι περίεργες αφού εκτός του Προίτου αναφέρεται και ένας ακόμη γιός ο Δαμάστωρ. Και από αυτόν τον Δαμάστορα γεννιούνται τα αδέρφια Πολυδέκτης και Δίκτης. Απ’ αυτούς που τους βρίσκουμε στην Σέριφο, βλέπουμε τον μεν πρώτο να έχει καταλάβει την βασιλεία του νησιού, εν είδη τυράννου, τον δε Δίκτη να είναι ένας απλός ψαράς που τυγχάνει να είναι αυτός που βρίσκει και γλυτώνει απ’ την θαλασσινή περιπέτειά τους, την Δανάη και το μωρό της τον ήρωα Περσέα. Αν λοιπόν ο Προίτος του Ναυπλίου είναι περίπου 25- 30 χρόνια μεγαλύτερος του Προίτου του Άβαντος και αφού αυτός ο Προίτος είχε αδερφό δίδυμο όπως λέγεται τον Ακρίσιο που είναι ο παππούς του Περσέα, συνεπάγεται πως η Δανάη, η μητέρα του Περσέα, θα ήταν στην ίδια περίπου ηλικία με τα παιδιά του Δαμάστορα, τους Πολυδέκτη και Δίκτη. Έτσι φθάνουμε στο συμπέρασμα πως το να βρεθεί η Δανάη στην Σέριφο δεν ήταν τυχαίο αλλά μάλλον λογικότατο αφού συγγενείς της φαίνεται να είναι ο Τύραννος του νησιού και ο αδερφός του. Άλλωστε ως απόγονοι ναυτικής οικογένειας οι γιοί του Δαμάστορα δεν προκαλεί καμιά εντύπωση το πώς βρέθηκαν στο νησί.

Τα τείχη της Ακροναυπλίας στη βάση των οποίων υπάρχουν ερείπια Κυκλώπειων τειχών.

Τώρα επανερχόμαστε στα Κυκλώπεια τείχη, που ως φαίνεται πρέπει να πρόκειται για την ίδια ομάδα Κυκλώπων που τα έχτισαν με εκείνα της Τίρυνθας και των Μυκηνών αλλά και του Άργους. Αφού όταν εγκαταστάθηκαν στην Αργεία γη κατοικούσαν σε σπήλαια κοντά στην Τίρυνθα και μάλιστα είχαν φτιάξει και κάποιους λαβύρινθους, όπως έχουμε ήδη αναφέρει στο κεφάλαιο «Περί Τίρυνθος». Δυστυχώς  από τα τείχη αυτά, ακόμη από την εποχή του περιηγητή Παυσανία, φαίνεται πως μονάχα ερείπιά τους είχαν απομείνει. Παυσανίου  Περιήγησις ,  2. 38.2 «…λείπεται δὲ καὶ τειχῶν ἔτι ἐρείπια…»

Πρώτο μέλημα όμως του Ναυπλίου ήταν η κατασκευή Ιερού προς τιμή του πατρός του Ποσειδώνα, του οποίου σαφώς και την εύνοια αποζητούσε στο ξεκίνημά του αυτό. Έτσι έχτισε το Ιερό στον Ποσειδώνα. «…καὶ Ποσειδῶνος ἱερὸν καὶ λιμένες εἰσὶν ἐν Ναυπλίᾳ…» Παυσανί ου  Περιήγησις ,  2. 38.2

Στις διάφορες ιστορίες που αποδίδονται στον Ναύπλιο είναι και εκείνη με την κόρη του βασιλιά της Αρκαδίας  Άλεως την Αύγη,  την  οποία λένε αποπλάνησε ο Ηρακλής και από την ντροπή του ο βασιλιάς την έδωσε στον Ναύπλιο να την πουλήσει δούλη σε άλλες χώρες. Όμως κακώς λέγεται πως η ιστορία αυτή αφορά τον Ναύπλιο της Αμυμώνης και του Ποσειδώνα. Απλούστατα διότι ο Ηρακλής ως απόγονος του Περσέα είναι μεταγενέστερος του Ναυπλίου αυτού κατά έξη γενιές. Άρα η ιστορία αυτή αφορά τον Ναύπλιο τον Αργοναύτη, τον γιό του Κλυτονήου. Τον πατέρα των  Παλαμήδη, Οίακος και Ναυσιμέδοντος. 

Μάλιστα υπάρχουν αρχαιολόγοι που υποστηρίζουν πως δεν έχει και τόση σημασία αν υπήρχαν δύο ήρωες της προϊστορίας με το όνομα Ναύπλιος, αφού στην ουσία εκείνος που έχει ( πάντα κατά την δική τους άποψη), την βαρύτητα που απαιτεί η έρευνα της απώτατης αυτής περιόδου αφορά τον Ναύπλιο του Κλυτονήου !!! Ειλικρινά απορώ όταν ακούω ή διαβάζω παρόμοιες σκέψεις. Όπως επίσης απορώ όταν απαίδευτα γράφονται πράγματα γιατί έτσι είχαν γραφεί από κάποιους αρχαίους συγγραφείς. Δεν σημαίνει ότι επειδή το έγραψε ο Παυσανίας ή ο Απολλόδωρος  πρέπει να είναι και έτσι απολύτως… Πολλές φορές διαβάζουμε σε αρκετούς συγγραφείς που αναφέρονται σε θέματα Προϊστορίας, την έκφραση «λέγεται», πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί και να μην είναι ακριβώς έτσι. Η έρευνα πάντα, είναι αυτή που μας οδηγεί στις περισσότερο κοντά στην πραγματικότητα, ατραπούς. Πιστεύω πως είναι αναγκαία η παρένθεση αυτή αφού στο κεφάλαιο αυτό "Περί Ναυπλίου", ίσως κάποια πράγματα να είναι λίγο διαφορετικά από τα κοινώς αποδεκτά έως σήμερα. Όμως πιστεύω επίσης, ότι δεν το έκανα  απαίδευτα και πάντως η πρόθεση δεν είναι διόλου κακή, απεναντίας…