«Έστ' ήμαρ ότε Φοίβος πάλιν ελεύσεται καί ές αεί έσεται».


Σάββατο 13 Αυγούστου 2011

ΜΑΧΑΩΝ ΚΑΙ ΠΟΔΑΛΕΙΡΙΟΣ, ΥΙΟΙ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ, Μέρος Β΄ ΠΟΔΑΛΕΙΡΙΟΣ,ΙΑΣΩ,ΑΙΓΛΗ,ΠΑΝΑΚΕΙΑ,ΥΓΕΙΑ,ΑΚΕΣΩ


Ο Ποδαλείριος, ο άλλος γιός του Ασκληπιού, μετά την πτώση της Τροίας και καθώς πήρε την επιστροφή για την πατρίδα από λάθος βρίσκεται στην Καρία. Εκεί λοιπόν στην άγνωστη για αυτόν γη, συνάντησε ένας βοσκό ο οποίος προσφέρθηκε να τον βοηθήσει και τον οδήγησε στον τοπικό βασιλιά Δαμαιθό. Ο Δαμαιθός είχε μια κόρη την Σύρνα, η οποία είχε ένα ατύχημα. Είχε πέσει από την στέγη του σπιτιού και ήταν σοβαρά τραυματισμένη. Για τον λόγο αυτό ο Δαμαιθός ήταν πολύ στεναχωρημένος, αφού δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για να ανακουφίσει τον πόνο της κόρης του. Μόλις ο Ποδαλείριος έμαθε τον λόγο της θλίψης του Δάμαιθου, αμέσως ζήτησε να την δει. Η θεραπεία την οποία ακολούθησε περιγράφεται στην Ωγυγία του Σταγειρίτη λέει χαρακτηριστικά: «Ταύτην τοίνυν φλεβοτομήσας ο Ποδαλείριος κατ’ αμφοτέρους τους βραχίονας, και θεραπεύσας…», Ωγυγία,Αθ.Σταγειρίτης, Περί Μαχάονος και Ποδαλειρίου, κεφ. Ι’.
Τόση ήταν η χαρά του Δάμαιθη καθώς βλέπει αυτόν τον ικανό και επιστήμονα άνθρωπο, να γιατρεύει την αγαπημένη του κόρη, ώστε του δίνει αυτήν για γυναίκα του. Αλλά τον προικίζει κιόλας δίνοντάς του ως προίκα την  χερσόνησο της Καρίας. Εκεί λοιπόν ο Ποδαλείριος χτίζει δύο πόλεις τις οποίες ονομάζει, την μία με το όνομα της γυναίκας του Σύρνα και στην άλλη δίνει το όνομα του βοσκού που τον έσωσε όταν περιπλανιόταν χαμένος στην Καρία, και αυτή είναι η  Βύβασσος. Αναφορές για παιδιά του Ποδαλείριου και της Σύρνας δεν υπάρχουν. Όμως μαθαίνουμε πως οι πρώτοι κάτοικοι της Αστυπάλαιας ήταν Κάρες. Μάλιστα υπάρχει και ένα μικρό νησάκι το οποίο ανήκει μαζί με άλλες νησίδες στην Αστυπάλαια και ονομάζεται Σύρνα. Μπορεί να υπάρχει κάποια σχέση με τους κατοίκους της Ιωνικής Σύρνας, της Καρίας, αλλά περισσότερες πληροφορίες γι’ αυτή την περίπτωση δεν υπάρχουν.
 Αυτά έχουμε περί των υιών του Ασκληπιού, ως ιστορικές αναφορές.  Όσο αφορά τώρα τις κόρες του, την Ιασώ, την Αίγλη, την Πανάκεια, την Υγιεία και την Ακεσώ, είναι ιδεατές, ανθρωπόμορφες δευτερεύουσες θεότητες ως συνοδοί του Θεού της Ιατρικής Ασκληπιού. Η Ιασώ είναι συνυφασμένη με την έννοια της Ίασης. Μάλιστα αναφέρεται και ως Ιησώ στην Ιωνική διάλεκτο που σημαίνει θεραπεία. Η Αίγλη,  με την έννοια της λάμπουσας υγείας και ευρωστίας (ιδιαίτερα μετά από ασθένεια), η Πανάκεια  με την έννοια της θεραπείας (ή βοτανοθεραπείας) επί πάσας νόσου! Λατρευόταν κυρίως στον Ωρωπό Αττικής, στην Κάλυμνο, στην Κω κ.α. Άγαλμά της βρίσκεται και στο Ασκληπιείο Αθηνών. Επειδή θεωρείτο ως θεά ικανή να θεραπεύει κάθε νόσο, το όνομά της διαδόθηκε γρήγορα σε όλες τις ελληνικές πόλεις, ειδικότερα σε φάρμακα ικανά να θεραπεύουν αν όχι όλες τις νόσους, τουλάχιστον τις περισσότερες από αυτές.
Ακόμη και σήμερα, κάθε ιδεατό φάρμακο, για το οποίο επικρατεί η αντίληψη ότι θεραπεύει κάθε νόσο σωματική, οργανική ή ψυχική, ονομάζεται πανάκεια. Η Υγιεία με την έννοια της Υγείας αλλά συνδεδεμένη περισσότερο με την πρόληψη των ασθενειών και την διατήρηση της υγιούς κατάστασης του σώματος. Η Ακεσώ με την έννοια της θεραπείας εξ’ ού και το όνομά της απ’ το ρήμα ακέομαι=θεραπεύω.
«Συνοδοί του Ασκληπιού υπήρχαν άπειροι και πρώτον η Ηπιόνη[*] (η ανακουφίζουσα), η οποία φέρεται ως σύζυγός του και μήτηρ των Ασκληπιαδών, αλλ’ εν Κώ εθεωρείτο κόρη του. Οι δύο Ασκληπιάδαι, οι οποίοι κατά τον Αριστείδην ήσαν οι παντοτινοί ακόλουθοί του ή οι αναγγέλοντες την άφιξήν του. Η Υγεία, κατ’ άλλους θυγάτηρ και κατ’ άλλους σύζυγος του Ασκληπιού, περιγραφομένη από τους ποιητές ως απαλά μειδιώσα μα απαστράπτοντας οφθαλμούς θεότης, ιδιαιτέρως υπό του Απόλλωνος εκτιμωμένη. Αι εικαστικαί τέχναι τον απέδιδαν με όλην την ζωηρότητα και την δροσερότητα της ευεξίας και της νεότητος. Άλλαι γυναικείαι μορφαί του περιβάλλοντος του Ασκληπιού ήσαν η Ιασώ, η Πανάκεια, η Αίγλη και η Ακεσώ, όλες θυγατέρες του. Ανδρικαί δε αναφέρονται ο Τελεσφόρος, όπως εν Περγάμω τον ονόμαζον, δαίμων αγαθός της αναρρώσεως, ο Άκεσις, ο οποίος όμως φαίνεται ότι ήτο ο ίδιος με τον Τελεσφόρον, αλλά με το επιδαύριον όνομά του, και ο Θάρρων ή Δάρρων των Μακεδόνων, ο δαίμων της αισιοδοξίας. Συχνότατα επίσης εκ των Θεών τον συνώδευεν η Αθηνά Υγεία.»   ( Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό του «Ηλίου», Ιωαν. Δ. Πασσά). 
[*] Για μία αξιόλογη, ευφυή εφαρμογή που δημιούργησε ομάδα επιστημόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την ονομασία "Ηπιόνη", και η οποία βασίζεται στα χαρακτηριστικά της θεότητος(η ανακουφίζουσα),  μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ !