«Έστ' ήμαρ ότε Φοίβος πάλιν ελεύσεται καί ές αεί έσεται».


Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Ο ΜΙΝΩΑΣ Β΄ ΚΑΙ Ο ΦΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ



Ο Μίνως ο Β’ είχε τρείς γιούς μεταξύ των οποίων και τον Ανδρόγεω . Αυτός είχε έρθει στην Αθήνα στην γιορτή των Παναθηναίων και έλαβε μέρος στους αγώνες όπου κέρδισε σ’ όλους. Από την ζήλεια των συναγωνιστών του, λέγεται πως τον σκότωσαν ή κατ’  άλλους ότι ο Ανδρόγεω είχε συνάψει πολύ καλές σχέσεις με τους γιούς του Πάλλαντα, και ο Αιγέας έβαλε νε τον σκοτώσουν στην περιοχή Οινόη. Αλλά και ακόμη ότι είχε λάβει μέρος στο κυνήγι του Μαραθωνίου Ταύρου και εκεί σκοτώθηκε, λέγεται.

«…τν δ Μίνωος υἱῶν νδρόγεως μν ες τς θήνας κατήντησε Παναθηναίων συντελουμένων, Αγέως βασιλεύοντος, ν δ τος γσι νικήσας τος θλητς παντας συνήθης γένετο τος Πάλλαντος παισίν. νταθ´ μν Αγες ποπτεύσας τν νδρόγεω φιλίαν, μήποθ´ Μίνως βοηθήσας τος υος το Πάλλαντος φέληται τν ρχήν, πεβούλευσε τ νδρόγε. βαδίζοντος ον ατο ες τς Θήβας πί τινα θεωρίαν, δολοφόνησεν ατν διά τινων γχωρίων περ Ονόην τς ττικς.»( Διοδώρου Ιστορική Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Δ’, περί Θησέως,  παράγρ. 60)

Όπως και να έγινε σημασία έχει πως ο Μίνως μετά από αυτό ήρθε στην Αθήνα με μεγάλο στόλο και για την αποφυγή άλλων κακών αναγκάζονται οι Αθηναίοι να υποστούν το βάρος του φοβερού φόρου που τους επεβλήθη. Κάθε εννιά χρόνια λοιπόν έπρεπε να καταβάλουν στον Μίνωα επτά νέες και επτά νέους βορά στον Μινώταυρο.

«… ἐὰν το νδρόγεω φόνου τ Μίν δίκας δσιν ς ν κενος δικάσ· πακουσάντων δ τ θε τν θηναίων, προσέταξεν ατος Μίνως διδόναι κόρους πτ κα τς σας κόρας δι´ τν ννέα βορν τ Μινωταύρ σον ν χρόνον ζ τ τέρας. δόντων δ´ ατν, πηλλάγησαν τν κακν ο κατ τν ττικήν, κα Μίνως πολεμν παύσατο τς θήνας. διελθόντων δ τν ννέα πάλιν Μίνως λθεν ες τν ττικν μετ μεγάλου στόλου, κα τος δς πτ κόρους παιτήσας λαβε…». ( Διοδώρου Ιστορική Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Δ’, περί Θησέως,  παράγρ. 61)
 
Έτσι ήρθε ο Μίνως και ζήτησε τους νέους, αλλά οι πολίτες που δυσανασχετούσαν για την απώλεια των παιδιών είπαν στον Αιγέα ότι ενώ αυτοί χάνουν τα παιδιά τους εκείνος είχε τον δικό του γιό σώο. Και τότε ο Θησέας αποφάσισε να λάβει μέρος στην αποστολή με σκοπό να βάλει ένα τέλος στον βαρύ αυτό φόρο αίματος! Ο Αιγέας μη μπορώντας να μεταβάλει την γνώμη του γιού του,  ζήτησε από τον κυβερνήτη του πλοίου, τον Φέρεκλο, αν πετύχει η  αποστολή να βάλει λευκά πανιά στο πλοίο κατά την επιστροφή στην Αθήνα, αντί των μαύρων ιστίων που έφερε το καράβι , υπόσχεση την οποία ο Φέρεκλος  έδωσε στον βασιλιά  του.

 « Αγες συνέθετο πρς τν κυβερνήτην {κα προσέταξεν ατ}, ἐὰν μν Θησες νικήσ τν Μινώταυρον, καταπλεν ατος λευκος στίοις, ἐὰν δ πόληται, μέλασι, καθάπερ κα πρότερον ποιεν εώθεσαν». ( Διοδώρου Ιστορική Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Δ’, περί Θησέως,  παράγρ. 61)

Ο Φέρεκλος ήταν από την Αμαρσία αλλά λέγεται επίσης πως ήταν ο Ναυσίθοος τον οποίο έδωσε στον Αιγέα ο Σκύρος, ο βασιλιάς της Σαλαμίνας, επειδή οι Αθηναίοι δεν είχαν εμπειρία επί των ναυτικών, και για τον λόγο ότι μεταξύ των παιδιών που κληρώθηκαν ήταν και ο ανηψιός του Σκίρου Μενέσθης. Οδηγός στο πλοίο ήταν ο Φαίακας. Μάλιστα, ο Θησέας μετά την επιτυχή έκβαση του άθλου και την επιστροφή στην Αθήνα, αφιέρωσε Ηρώο τόσο στον Φαίακα όσο και στον Ναυσίθοο στο Φάληρο. Και ενώ όλα ήταν έτοιμα για το ταξίδι, ο Θησέας ως πρώτο μέλημα έθεσε να πάει στον Ναό του Δελφινίου Απόλλωνα να επικαλεστεί την βοήθεια του Θεού . Εκεί προσέφερε την Ικετήριον, κλαδί ελιάς με λευκό έριο, μετά από αυτό ξεκίνησε το ταξίδι! Και αυτό συνέβη την 6η Μουνιχιώνος !

«λθεν πρτον ες τό Δελφίνιον καί φιέρωσεν ες τόν πόλλωνα τήν κετηρίαν, τις τον κλάδος πό τς ερς λαίας, μέ λευκόν μαλλίον στεμμένος, πειτα προσευχηθείς κατέβη ες τήν θάλασσαν τ κτ το Μουνιχινος…» ( Αθανασίου Σταγειρήτου, «Ωγυγία» , Περί των Αρχαίων οικητόρων και Ηρώων της Αττικής, κεφ. Ζ’ περί Θησέως)

Σε ανάμνηση του απόπλου αυτού καθιερώθηκε μετά από αυτό, κάθε χρόνο να στέλνονται παρθένοι στον Ναό του Δελφινίου Απόλλωνος και να προσεύχονται σ’ αυτό αλλά την αδερφή του Άρτεμη την Δελφινία. Αλλά επειδή είχε πει το Μαντείο πως έπρεπε να επικαλεστούν στο ταξίδι αυτό και την Αφροδίτη, ως προστάτιδα του τολμήματος, για τον λόγο αυτό ο Θησέας θυσίασε μια αίγα προς τιμή της, η οποία λέγεται πως μεταμορφώθηκε σε τράγο, εξ’ ού και το προσωνύμιο της Θεάς, Επιτραγία Αφροδίτη.

Τετάρτη 23 Απριλίου 2014

Η ΜΗΔΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΤΑΥΡΟΣ - ΑΝΑΚΥΡΗΞΗ ΘΗΣΕΩΣ ΩΣ ΔΙΑΔΟΧΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΙΓΕΑ (Μέρος Β΄')



 Πραγματικά ο Θησέας ξεκίνησε προς ανεύρεση του Ταύρου και λίγο πριν φθάσει στον Μαραθώνα συνάντησε μια γριά, την Εκάλη, που κατοικούσε στην περιοχή. Αυτή φιλοξένησε τον Θησέα και του έδωσε συμβουλές για το τι πρέπει να κάνει και τι να προσέχει, επειδή τον έβλεπε σαν γιό της. Μάλιστα του υποσχέθηκε πως αν γυρνούσε σώος μετά από αυτό  θα θυσίαζε στον Δία ! Ο Θησέας βρήκε τον ταύρο, τον εξολόθρευσε αλλά όταν γύρισε η Εκάλη δεν ζούσε πια. Έτσι ανέλαβε εκείνος να εκπληρώσει την υπόσχεσή της προς τον Δία και πραγματοποίησε την θυσία, επίσης καθιέρωσε προς τιμή της εορτή τα Εκαλήσια και τον Δία ονόμασε Εκαλήσιον!  Την δε περιοχή ονόμασε Εκάλη, όπως και μέχρι σήμερα ονομάζεται!

(Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι», κεφ. 14, παραγρ. 1-3):
« δ Θησες νεργς εναι βουλόμενος, μα δ κα δημαγωγν, ξλθεν π τν Μαραθώνιον ταρον, οκ λίγα πράγματα τος οκοσι τν Τετράπολιν παρέχοντα· κα χειρωσάμενος πεδείξατο ζντα δι το στεος λάσας, ετα τ πόλλωνι τ Δελφινί κατέθυσεν.(2) δ κάλη κα τ περ ατν μυθολόγημα το ξενισμο κα τς ποδοχς οικε μ πάσης μοιρεν ληθείας. θυον γρ καλήσια ο πέριξ δμοι συνιόντες κάλ Διΐ, κα τν κάλην τίμων, καλίνην ποκοριζόμενοι δι τ κκείνην νέον ντα κομιδ τν Θησέα ξενίζουσαν σπάσασθαι πρεσβυτικς κα φιλοφρονεσθαι τοιούτοις ποκορισμος.(3)πε δ εξατο μν πρ ατο τ Διί, βαδίζοντος π τν μάχην, ε σς παραγένοιτο, θύσειν, πέθανε δ πρν κενον πανελθεν, σχε τς ερημένας μοιβς τς φιλοξενίας το Θησέως κελεύσαντος, ς Φιλόχορος στόρηκεν.»

Αξίζει να σημειωθεί και ένα ακόμη γεγονός που έλαβε χώρα κατά τον άθλο αυτό του Θησέα, και είναι αυτό με τους εργάτες που έκτιζαν τον Ναό του Δελφινίου Απόλλωνος στο Δελφίνιο ( όρμος της Αττικής ο σημερινός Ωροπός) . Ο Ναός αυτός κτιζόταν κατ’ εντολή του Αιγέως προς τιμή της θαλάσσιας ιδιότητας του Θεού, αλλά και της αδερφής του Αρτέμιδος με την επωνυμία Δελφινίας. Περιγράφει λοιπόν ο Παυσανίας στα «Αττικά», κεφ. 19, παραγρ. 1 :

«στι δ κα λλο ερν πόλλωνος πίκλησιν Δελφινίου. λέγουσι δ ς ξειργασμένου το ναο πλν τς ροφς γνς τι τος πσιν φίκοιτο Θησες ς τν πόλιν· οα δ χιτνα χοντος ατο ποδήρη κα πεπλεγμένης ς επρεπές ο τς κόμης, ς γίνετο κατ τν το Δελφινίου ναόν, ο τν στέγην οκοδομοντες ροντο σν χλευασί, τι δ παρθένος ν ρ γάμου πλανται μόνη· Θησες δ λλο μν ατος δήλωσεν οδέν, πολύσας δ ς λέγεται τς μάξης τος βος, σφισι παρν, [τν ροφον] νέῤῥιψεν ς ψηλότερον τ να τν στέγην ποιοντο…»

Δηλαδή, βλέποντας οι εργάτες τον Θησέα νέο καθαρό και με ένδυμα μακρύ τον πέρασαν για κοπέλα και ρώτησαν που πηγαίνει στις ερημιές μια παρθένα! Εκείνος τότε έλυσε τα βόδια από την άμαξα και σηκώνοντάς την, την εκσφενδόνισε τόσο ψηλά ώστε πέρασε πάνω από την στέγη του Ναού!

Γυρνώντας στην Αθήνα ο Θησεύς έχει να αντιμετωπίσει την Μήδεια εκ νέου, αφού εκείνη βλέποντας πως δεν επέτυχε την εξολόθρευσή του από τον ταύρο, πείθει τον Αιγέα να του δώσει να πιεί δηλητήριο! Πραγματικά ο Αιγεύς τον καλεί σε δείπνο και του προσφέρει το ποτήρι με το δηλητηριασμένο οίνο. Τότε ο Θησεύς βγάζει το σπαθί του να κόψει το κρέας, αλλά εκείνη την στιγμή ο Αιγέας αναγνωρίζει το ξίφος που είχε αφήσει στον βράχο της Τροιζήνας για τον γιό που θα αποκτούσε από την Αίθρα, και με μια κίνηση ρίχνει το ποτήρι με το κρασί στο δάπεδο και ανακράζει τον Θησέα γιό του.  Το δε δηλητηριασμένο κρασί χύθηκε στον περίβολο του Δελφινίου Ναού, αφού εκεί κατοικούσε ο Αιγέας και το άγαλμα του Ερμή που βρισκόταν στην πύλη ανατολικά του Ναού, ονόμαζαν Αιγέως Πύλαις.

«Μήδεια γαρ …φαρμάκοις ποσχομένη τς τεκνίας παλλάξειν Αγέα, συνν ατ. προαισθομένη δ περ το Θησέως ατη, το δ Αγέως γνοοντος, ντος δ πρεσβυτέρου κα φοβουμένου πάντα δι τν στάσιν, πεισεν ατν ς ξένον στιντα φαρμάκοις νελεν. λθν ον Θησες π τ ριστον οκ δοκίμαζε φράζειν ατόν, στις εη, πρότερος, κείν δ βουλόμενος ρχν νευρέσεως παρασχεν, κρεν παρακειμένων σπασάμενος τν μάχαιραν, ς ταύτ τέμνων, δείκνυεν κείν. ταχ δ καταμαθν Αγεύς, τν μν κύλικα το φαρμάκου κατέβαλε, τν δ υἱὸν νακρίνας σπάζετο, κα συναγαγν τος πολίτας γνώριζεν, δέως δεχομένους δι τν νδραγαθίαν. λέγεται δ τς κύλικος πεσούσης κχυθναι τ φάρμακον που νν ν Δελφινί τ περίφρακτόν στιν, νταθα γρ Αγες κει, κα τν ρμν τν πρς ω το ερο καλοσιν π Αγέως πύλαις.» ( Πλουτάρχου Βίοι παράλληλοι, κεφ. 12, παραγρ. 2-3)

Έτσι ανακηρύσσει τον Θησέα γιό του μπροστά στους πολίτες τους οποίους  πληροφορεί πως αυτός είναι ο άξιος διάδοχός του! Τότε ήταν που ο Μίνως κατέφθασε στην Αθήνα για να λάβει τον φόρο αίματος που κατέβαλαν οι Αθηναίοι σ’ αυτόν. Και  πώς είχαν φθάσει να δίδουν τον βαρύ αυτό φόρο οι κάτοικοι της Αθήνας; Ιδού !


Ο Μίνως ο Β’ είχε τρείς γιούς μεταξύ των οποίων και τον Ανδρόγεω . Αυτός είχε έρθει στην Αθήνα στην γιορτή των Παναθηναίων και έλαβε μέρος στους αγώνες όπου κέρδισε σ’ όλους. Από την ζήλεια των συναγωνιστών του, λέγεται πως τον σκότωσαν ή κατ’  άλλους ότι ο Ανδρόγεω είχε συνάψει πολύ καλές σχέσεις με τους γιούς του Πάλλαντα, και ο Αιγέας έβαλε νε τον σκοτώσουν στην περιοχή Οινόη. Αλλά και ακόμη ότι είχε λάβει μέρος στο κυνήγι του Μαραθωνίου Ταύρου και εκεί σκοτώθηκε, λέγεται.

«…τν δ Μίνωος υἱῶν νδρόγεως μν ες τς θήνας κατήντησε Παναθηναίων συντελουμένων, Αγέως βασιλεύοντος, ν δ τος γσι νικήσας τος θλητς παντας συνήθης γένετο τος Πάλλαντος παισίν. νταθ´ μν Αγες ποπτεύσας τν νδρόγεω φιλίαν, μήποθ´ Μίνως βοηθήσας τος υος το Πάλλαντος φέληται τν ρχήν, πεβούλευσε τ νδρόγε. βαδίζοντος ον ατο ες τς Θήβας πί τινα θεωρίαν, δολοφόνησεν ατν διά τινων γχωρίων περ Ονόην τς ττικς.»( Διοδώρου Ιστορική Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Δ’, περί Θησέως,  παράγρ. 60)