«Έστ' ήμαρ ότε Φοίβος πάλιν ελεύσεται καί ές αεί έσεται».


Τετάρτη 22 Απριλίου 2015

ΟΙ ΥΙΟΙ ΤΟΥ ΘΗΣΕΩΣ : α) ΔΗΜΟΦΩΝ - ΑΚΑΜΑΣ



Δημοφών καί Ακάμας σώζουν τήν Αἰθρα στήν Τροία

Όπως είπαμε παραπάνω  ο Θησέας είχε στείλει τα δυό του παιδιά από την Φαίδρα, στην Εύβοια. Εκεί ο Ελαφήνορας, βασιλιάς του νησιού, φιλοξένησε τους Δημοφόντα και Ακάμαντα τους οποίους κατά τον Τρωϊκό πόλεμο πήρε μαζί του. Μάλιστα λέγεται πως και οι δυο ήταν από εκείνους που μπήκαν μέσα στον Δούρειο Ίππο. 

Μετά την άλωση της Τροίας, ο Δημοφών αναγνώρισε την γιαγιά του Αίθρα που ως δούλη της Ελένης βρισκόταν στο Ίλιον. Τότε ο Δημοφών ζήτησε την Αίθρα από τον Αγαμέμνωνα ο οποίος του είπε πως αυτό θα γινόταν αν το επιθυμούσε η Ελένη κάτι για το οποίο η Ωραία γυναίκα του Μενελάου δεν έφερε αντίρρηση. 

 Με την Αίθρα ο Δημοφών πήρε τον δρόμο της επιστροφής  για την πατρίδα αλλά για κάποιους λόγους, προφανώς λόγω θαλασσοταραχής βρέθηκε στην Αμφίπολη της Θράκης όπου βασιλιάς ήταν κάποιος Σίθων που είχε μια κόρη την Φυλλίδα. Αυτή ήταν μια πολύ όμορφη κοπέλα που αγάπησε ο Δημοφών. Αλλά και εκείνη πολύ τον αγάπησε και επίμονα του ζητούσε να την παντρευτεί, κάτι που με ευχαρίστηση ήθελε να κάνει ο Δημοφών πρώτα όμως έπρεπε να τακτοποιήσει τα θέματα των Αθηνών. 
Της υποσχέθηκε λοιπόν πως αφού λείψει για έναν μήνα θα επέστρεφε για να κάνουν τους γάμους τους. Ο καιρός όμως περνούσε και η απουσία του Δημοφώντα τόσο πολύ πίκραινε την Φυλλίδα ώσπου μην αντέχοντας την αναμονή ή και απογοητευμένη από μια πιθανή εγκατάλειψη, η κοπέλα κρεμάσθηκε. Λέγεται μάλιστα πως μετά τον θάνατό της μεταμορφώθηκε σε αμυγδαλιά χωρίς φύλλα όμως. Όταν μετά από λίγο ο Δημοφών επέστρεψε και έμαθε το θλιβερό γεγονός πήγε στο μέρος εκείνο όπου βρισκόταν το δένδρο και αγκαλιάζοντας την αμυγδαλιά έκλαιγε με λιγμούς. Τότε το δένδρο γέμισε με φύλλα, τα οποία μάλιστα ειπώθηκαν έτσι από το όνομά της , Φυλλίς. Γιατί πριν ονομάζονταν «πέταλα» ( Οβίδιος «Ηρωϊκά» Β’ 3) .

Λέγεται όμως πως ο θάνατος της Φυλλίδος επήλθε από την λύπη της και αφού περιμένοντας τον Δημοφώντα καθημερινά κατέβαινε στην θάλασσα εννέα φορές την ημέρα, και εξ’αυτού η Αμφίπολη ονομάσθηκε «εννέα οδοί». Μετά τον θάνατό της οι γονείς της την έθαψαν στο Παγγαίο όρος κοντά σε μια αμυγδαλιά όπου έκτισαν και μεγαλοπρεπές μνημείο.  Βέβαια όπως σημειώνει ο Σταγειρίτης αυτά τα περιγράφει ο Οβίδιος στα «Ηρωϊκά» μάλλον κάνοντας λάθος αποδίδοντάς τα στον Δημοφώντα, ενώ κατά την μαρτυρία του Αισχύνη η ιστορία με την Φυλλίδα αφορούσε τον αδερφό του Ακάμαντα. ( Ωγυγία , Αθ. Σταγειρίτου , « Περί  των αρχαίων οικητόρων και ηρώων της  Αττικής, κεφ. Η’ Περί των υιών του Θησέως» ).

Πάντως ο Δημοφών ήρθε στην Αττική και παρέλαβε την βασιλεία των Αθηνών, όπου και βασίλεψε για σαράντα έναν χρόνους και ήταν ο δωδέκατος βασιλιάς των Αθηνών. Υπάρχει ένα συμβάν το οποίο ιστορείται για τον Δημοφώντα και αφορά έναν θάνατο για τον οποίο έπρεπε να καθαρθεί. Συγκεκριμένα όταν κατά την επάνοδο στην πατρίδα από το Ίλιον ο Διομήδης ναυάγησε στην Αττική, νομίζοντας πως έπεσαν σε εχθρικό έδαφος βγήκαν από τα καράβια οι Αργείοι και άρχισαν να λεηλατούν την περιοχή. Τότε ο Δημοφών σε υπεράσπιση του τόπου του εφόνευσε αρκετούς αλλά και το Παλλάδιον της Αθηνάς πήρε όπως λέγεται. Όμως κατά λάθος το άλογό του πάτησε έναν Αθηναίο ο οποίος εξ' αυτού πέθανε και οι συγγενείς του νεκρού κάλεσαν σε δίκη τον Δημοφώντα.

 ΄Αλλοι πάλι λένε πως οι Αργείοι τον κάλεσαν σε δίκη να κριθεί. Η κρίση έγινε στο Παλλάδιον κριτήριον. Τον καιρό εκείνο ήταν που οι Ηρακλείδες πήγαν προς τον Δημοφώντα να τους βοηθήσει στον αγώνα τους κατά του Ευρυσθέα.

Ο Δημοφών άφησε έναν γιό τον Όξυντο που βασίλεψε τριάντα χρόνια και ήταν ο 13ος βασιλιάς των Αθηνών. Αυτός γέννησε έναν γιό τον Θυμοίτη που ήταν και ο επόμενος βασιλιάς των Αθηνών. Αυτός έμεινε στην εξουσία μόνον οκτώ χρόνια και στην ιστορία γνωστός για την ανανδρεία του, ανάξιος απόγονος του μεγάλου Θησέα!  Να λοιπόν τι συνέβει και χάθηκε η βασιλεία των Αθηνών από την δυναστεία των Θησειδών.

Υπήρχε μια πόλη που ονομαζόταν Μέλαινες ή Οινόη και έπεσε στην διαμάχη των Αθηνών και των Θηβαίων. Έτσι ο βασιλιάς της Θήβας Ξάνθος ζήτησε σε μονομαχία τον Θυμοίτη και όποιος νικούσε θα έπαιρνε την πόλη. Ο Θυμοίτης δειλιάζοντας είπε πως όποιος θελήσει να πάει στην θέση του και κερδίσει στην μονομαχία με τον Ξάνθο θα λάβει και την βασιλεία των Αθηνών. Και πράγματι κάποιος Μέλανθος  γιός του Νηλέα, κέρδισε όχι μόνον την μονομαχία αλλά και την βασιλεία των Αθηνών, από την γενιά μάλιστα του οποίου κατάγεται και ο ηρωϊκός βασιλιάς Κόδρος. Έτσι έλαβε τέλος η δυναστεία του γένους του Θησέως, από τον Κραναό εκ της οποίας κατάγονται οι Ερεχθείδες και οι Θησείδες, που ήταν η τρίτη μετά από εκείνες των Ωγύγου και Κέκροπος.

Ο άλλος γιός της Φαίδρας και του Θησέα, ο Ακάμας λέγεται πως ήταν ένας πολύ όμορφος νέος και είχε πάει στην Τροία ως πρέσβης για την Ωραία Ελένη, πριν ακόμη ετοιμασθεί ο στόλος των Ελλήνων. Εκεί τον είδε η Λαοδίκη, η κόρη του Πριάμου και τον ερωτεύτηκε. Από την σχέση τους γεννήθηκε ένας γιός, ο Μούνιτος τον οποίο μεγάλωσε στην Τροία η Αίθρα, η μητέρα του Θησέα που βρισκόταν όπως έχουμε ήδη αναφέρει, μαζί με την Ελένη αιχμάλωτη στο Ίλιον. Όταν αργότερα κατά την άλωση της Τροίας και αφού ο Ακάμας όπως και ο αδερφός του ήταν μαζί με τους υπόλοιπους επιλεγμένους που εισήλθαν στον Δούρειο Ίππο, ως έπαθλα της ανδρείας τους ο Ακάμας πήρε τον γιὀ του Μούνιτο και μια δούλη της Ελένης, την Κλυμένη.


Στον γυρισμό τους στην πατρίδα περνώντας από την Θράκη ο Μούνιτος πέθανε από δάγκωμα φιδιού.


« Ή οι Μούνιτον υία τέκε πλομένω ενί ώρω,

Άλλα έ Σιθονίη τε και κνήμησιν Ολύνθου,

Αγρώσσονθ’ άμα πατρί πελώριος έκτανεν ύδρος»


Από αυτό το σημείο αρχίζει η ιστορία με την Φυλλίδα που όπως παρατηρεί ο Σταγειρίτης λανθασμένα καταλογίζεται στον Δημοφώντα. Αξίζει να σημειώσουμε μια λεπτομέρεια που είναι πολύ σημαντική αφού αφορά στον θάνατο του Ακάμαντα.


Συγκεκριμένα λέγεται πως όταν ο Ακάμας υποσχέθηκε να παντρευτεί την Φυλλίδα, ο πατέρας της του έταξε το Βασίλειο της Αμφίπολης. Φεύγοντας εκείνος για την Αθήνα με την υπόσχεση να επιστρέψει για τον γάμο, η Φυλλίδα του έδωσε ένα κυβώτιο, το οποίο του είπε ότι είναι ιερό της Ρέας και να μην το ανοίξει εκτός κι’αν μετανοιώσει για την υπόσχεσή του, σχετικά με τον γάμο.


Πηγαίνοντας στην Αθήνα ο Ακάμας είχε πράγματι ήδη μετονοιώσει για την δέσμευσή του προς την Φυλλίδα και πήγε στην Κύπρο. Εκεί όταν έφτασε αποφάσισε να ανοίξει το κιβώτιο και τότε μια δύναμη θεϊκή εξήλθε από αυτό που τον «τρέλανε» και ανεβαίνοντας στο άλογό του άρχισε να καλπάζει εκείνο κακήν κακώς με αποτέλεσμα να πέσει ο Ακάμας και κατά την πτώση αυτή να σκοτωθεί από το ίδιο του το ξίφος.


Έτσι το ακρωτήριο της Κύπρου ονομάσθηκε από αυτόν Ακάμας. Αλλά επίσης Ακαμαντίς ονομάζονταν και μια φυλή των Αθηναίων, αλλά και μια πόλη στην Φρυγία Ακαμάντιον λεγόταν. Η Φυλλίδα πέθανε είτε από λύπη είτε αυτοκτόνησε, αφού η μη έλευση του Ακάμαντα την είχε βυθίσει στην κατάθλιψη.


Ο Αισχύνης  από το γεγονός της υπόσχεσης του πατέρα της Φυλλίδας, ότι θα έπαιρνε προίκα το βασίλειο της Αμφίπολης, είχε πει στον Φίλιππο, όταν είχε σταλεί ως πρέσβης, πως η Αμφίπολη ήταν από παλιά Αθηναϊκή, αφού ήταν προίκα του Θησείδη Ακάμαντος. ( Αισχύνης , Παραπρεσβείας ιβ’ ,1)