«Έστ' ήμαρ ότε Φοίβος πάλιν ελεύσεται καί ές αεί έσεται».


Δευτέρα 19 Απριλίου 2010

ΙΩ, Η ΙΣΙΔΑ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΩΝ...




Σύμφωνα με την προϊστορία αλλά και όπως επεσημαίνει ο Παυασανίας (Κορινθιακά, κεφ. 16, παραγρ. 1) η Ιώ ήταν κόρη του Ίασου και της Μελίας ή της Λευκάνης που ήταν Ιέρεια της Ήρας.
«Ἰὼ μν ον άσου θυγάτηρ, ετε ς ρόδοτος γραψεν ετε καθ' λέγουσιν  λληνες…» . Αλλά και στον Απολλόδωρο διαβάζουμε σχετικά:  «…ργου δ κα σμήνης τς σωπο πας ασος, ο φασιν Ἰὼ γενέσθαι..» ( Β΄, 1, 3) Εννοείται πως ο Άργος που αναφέρεται ως πατέρας του Ίασου, δεν είναι ο Πανόπτης αλλά ο γιός του Άπιδος. Ενώ ο Πανόπτης Άργος ήταν γιός του Αγήνωρα γιού του Έκβασου. Γιατί όπως αντιλαμβανόμαστε δεν θα μπορούσε να ήταν ο παππούς της Ιώς, που μπήκε ως φύλακας από την Ήρα. Όμως ως ανηψιός της, εγγονός  του θείου της Αγήνορα φαίνεται πολύ πιο φυσικό. Επίσης έτσι έρχεται σε φυσική ροή η γενεαλογία έως τον Δαναό και τον Γελάνωρα.
Την Ιώ λοιπόν, ερωτεύτηκε ο Δίας και όταν η Ήρα το αντελήφθη ο πατέρας των Θεών την μεταμόρφωσε σε αγελάδα. Και τότε ήταν που έβαλε τον Άργο η Ήρα να την φυλάει. Όμως όπως προείπαμε ο Ζεύς έβαλε τον Ερμή να σκοτώσει τον Πανόπτη Άργο και κατάφερε μεταμορφωμένος και αυτός σε ταύρο να ζευγαρώσει μαζί της. Η Ήρα όμως τότε της έβαλε έναν  τάβανο (ενοχλητικό έντομο των βοδιών, είδος μύγας η οποία αναφέρεται και ως οίστρος) κάτι που την ανάγκασε να μην μπορεί να βρεί ησυχία. Έτσι έχουμε την Ιώ περιπλανώμενη από τόπου εις τόπον.
Τότε η Ιώ παρανοχλημένη από τον οίστρο άρχισε να περιπλανάται σε όλη την Ελλάδα. Διέτρεξε την ακτή του Ιονίου πελάγους (που εξ’ αυτής ονομάστηκε ), έφθασε στην Ιλλυρία, διέσχισε όλη την Σκυθία, έφθασε στον Προμηθέα που ήταν δεμένος στον Καύκασο και μάλιστα έχει και έναν χαρακτηριστικό διάλογο με τον τιμωρημένο Προμηθέα ο Αισχύλος στο έργο του «Προμηθεύς Δεσμώτης» ο οποίος διάλογος έχει παραφρασθεί «περίεργα» από πολλούς… Στην συνέχεια  διέτρεξε την ακτή της Μαύρης θάλασσας (που και πάλι εξ’ αυτής,  μετέβαλε την ονομασία του, από Άξενος Πόντος σε Εύξεινος), και  διήλθε από τον Βόσπορο  (βους+πόρος).
«…ρα δ τ βο οστρον μβάλλει δ πρτον κεν ες τν π κείνης όνιον κόλπον κληθέντα, πειτα δι τς λλυρίδος πορευθεσα κα τν Αμον περβαλοσα διέβη τν τότε μν καλούμενον πόρον Θρκιον, νν δ π κείνης Βόσπορον…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Γ΄κεφ.1,παραγρ.3)
Μετά πήγε στην Σκυθία και στην Κιμμερική γή και αφήνοντας την Ευρώπη πέρασε στην Ασία και από εκεί κατέλειξε στην Μέμφιδα της Αιγύπτου: « Ἰὼ μν ον άσου θυγάτηρ, ετε ς ρόδοτος γραψεν ετε καθ' λέγουσιν λληνες, ς Αγυπτον φικνεται» ( Παυσανία Κορινθιακά, κεφ.16,παραγρ.1)
 Εκεί  λοιπόν,  αφού επανέκτησε την πρώτη της μορφή, την ανθρώπινη, γέννησε τον Έπαφο τον γιο της, από τον Δία, πλάϊ στον ποταμό Νείλο. Είναι αυτός που στο μέλλον θα γινόταν γενάρχης της φυλής των Δαναών. Τότε η Ήρα της οποίας το μένος κατά της Ιούς δεν είχε πάψει, διατάσσει τους Κουρήτες να εξαφανίσουν το παιδί, κάτι που αμέσως έκαναν. Όμως το έμαθε ο Δίας και σκοτώνει τους Κουρήτες και η Ιώ ξεκινά άλλο ταξίδι ψάχνοντας το παιδί της. Αφού γύρισε όλη την Συρία, εκεί που έλεγαν πως μεγάλωσε το παιδί της  η γυναίκα του βασιλιά των Βυβλίων, τελικά το βρήκε και το πήρε μαζί της στην Αίγυπτο.
«…τοτον δ ρα δεται Κουρήτων φαν ποισαι· ο δ φάνισαν ατόν. κα Ζες μν ασθόμενος κτείνει Κούρητας, Ἰὼ δ π  ζήτησιν το παιδς τράπετο. πλανωμένη δ κατ τν Συρίαν πασαν (κε γρ μηνύετο <τι > το Βυβλίων βασιλέως <γυν> τιθήνει τν υόν) κα τν παφον εροσα ες Αγυπτον λθοσα …»(Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Γ΄κεφ.1,παραγρ.3)
Στην Αίγυπτο η Ιώ παντρεύεται τον Τηλέγονο, που ήταν τότε βασιλιάς στην περιοχή, έστησε άγαλμα προς τιμή της Δήμητρας ( εδώ φαντάζομαι πως αντιλαμβάνεσθε τον συσχετισμό της Ιούς με την Θεά Δήμητρα που και εκείνη απεγνωσμένα έψαχνε την κόρη της Περσεφόνη). Οι Αιγύπτιοι έδωσαν στην Θεά το όνομα Ίσις και επίσης το ίδιο όνομα έδωσαν και στην Ιώ.  Είναι η μεγάλη θεά των Αιγυπτίων που εξ’ αυτής έλαβαν την πατρώα θρησκεία των Πελασγών-Αργείων. Να λοιπόν και πάλι που ανακαλύπτουμε την καθοριστική σχέση των Ελλήνων με την χώρα της Αιγύπτου. Η καθιέρωση της θρησκείας στην Αίγυπτο, με την μορφή που είχαν οι Έλληνες ( Πελασγοί ακόμη τότε) αποδεικνύει την μετάβαση  της κοινωνίας στην εξελιγμένη της μορφή, την οργανωμένη πολιτεία με άλλα λόγια.
Ο γιός της Ιούς και του Διός, Έπαφος απέκτησε μια κόρη την Λιβύαν από την Μέμφιδα κόρη του Νείλου .Έκτισε και μια πόλη την οποία προς τιμή της συζύγου ονομάζει Μέμφιν. Η Λιβύη έδωσε το όνομά της στην χώρα που σήμερα ονομάζεται, Λιβύη.
«…παφος δ βασιλεύων Αγυπτίων γαμε Μέμφιν τν Νείλου θυγατέρα, κα π ταύτης κτίζει Μέμφιν πόλιν, κα τεκνο θυγατέρα Λιβύην, φ ς χώρα Λιβύη κλήθη…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1, παραγρ.4)
Από  την ένωσή της με  τον Θεό Ποσειδώνα, η Λιβύη έκανε τους διδύμους Αγήνορα και Βήλο. Και ο μεν Αγήνωρ πήγε στην Φοινίκη ο δε Βήλος έμεινε στην Αίγυπτο και με την Αγχινόη έκανε δυο γιούς, τους επίσης διδύμους Δαναό και Αίγυπτο. Και τον μεν Δαναό έστειλε στην Λιβύη τον δε Αίγυπτο στην Αραβία.

Πέμπτη 15 Απριλίου 2010

ΑΡΓΟΣ ΚΑΙ ΑΡΓΟΣ ΠΑΝΟΠΤΗΣ ΕΩΣ ΤΗΣ ΙΟΥΣ...


Από την αδερφή του Άπιδος Νιόβη γεννιέται ο Άργος ο οποίος είναι ένας Διογενής. Διογενείς, θεωρούνται, τα τέκνα του Διός που είχαν μια συγκεκριμένη αποστολή να επιτελέσουν. Ένας εξ’ αυτών ήταν και ο πολύ μεγάλος ήρωας, ημίθεος Ηρακλής. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε πως η Νιόβη είναι η πρώτη θνητή γυναίκα με την οποία ο πατέρας Θεών και Ανδρών, Ζεύς ενώθηκε !


«Νιόβης δ κα Διός ( πρώτ γυναικ Ζες θνητ μίγη) πας ργος γένετο, ς δ κουσίλαός φησι, κα Πελασγός, φ ο κληθναι τος τν Πελοπόννησον οκοντας Πελασγούς…»( Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄ κεφ.1, παραγρ. 1). Και όπως διαβάζουμε στον Απολλόδωρο, γεννήθηκε από την ένωση αυτή και ο Πελασγός κατ’ αναφορά του Ακουσιλάου( Αργείος ιστορικός του 500 π.Χ.), από τον οποίο Πελασγό ονομάσθηκαν οι κάτοικοι της Πελοποννήσου, Πελασγοί.
Επί της  βασιλείας του Άργου λοιπόν, η πόλη μετονομάζεται από Φορωνικό Άστυ σε Άργος και η επικράτεια του βασιλείου του Αργολίδα. «Άργος»  κατά τους χρόνους της προϊστορίας εννοούσαν οι αρχαίοι κάθε παραθαλάσσιο μέρος, ενώ οι κάτοικοι της Μακεδονίας και Θεσσαλίας κάθε πεδιάδα. Άλλες ονομασίες που έχει η πόλη είναι Ίσον και Δίψιον όπως παραπάνω αναφέραμε αλλά και Αχαϊκό και Δωρικό και Ίππειον και Ιππόβατον επειδή έτρεφε πολύ καλούς ίππους.
Μάλιστα εδώ να σημειώσουμε ότι κατά το 1978 σε ανασκαφές που έγιναν στην περιοχή της αρχαίας Μιδέας βρέθηκαν τέσσερις σκελετοί ίππων της Μεσοελλαδικής περιόδου οι οποίοι ήταν άριστα διατηρημένοι. Αυτά τα ευρήματα των σκελετών μέσα στα όρια των προϊστορικών τύμβων, μας πείθουν  πως πρόκειται περί θυσίας των ίππων στους τάφους των κυρίων τους, οι οποίοι προφανώς θα ήταν ηγεμόνες της περιοχής. Η χρονολόγηση αυτών των ευρημάτων ανάγεται περί το δεύτερο μισό της δεύτερης χιλιετίας π.Χ. και η σημαντικότητά τους είναι τεράστια και ίσως μοναδική στον ευρωπαϊκό χώρο.
Από την Ευάδη την κόρη του Στρυμόνα ο Άργος αποκτά τον Έκβασο, την Ευάδνη, τον Πείρανθο, τον Επίδαυρο που είναι και ο ιδρυτής της Επιδαύρου , τον Φόρβαντα, τον Τίρυνθα  ιδρυτή της Τίρυνθας και τον Κρίασο. «ργος δ λαβν τν βασιλείαν φ αυτο τν Πελοπόννησον κάλεσεν ργος, κα γήμας Εάδνην τν Στρυμόνος κα Νεαίρας τέκνωσεν κβασον Πείραντα πίδαυρον Κρίασον, ς κα τν βασιλείαν παρέλαβεν…» ( Απολλ. Βιβλ. , Β΄κεφ. 1, παραγ. 2)


Μετά τον Άργο βασίλευσε ο Κρίασος ή κατ’ άλλους ο Έκβασος που γέννησε τον Αγήνορα. Έμελλε λοιπόν και ο Αγήνωρ να μοιάσει στον παππού του τον Άπι και να βασιλέψει τυραννικά την περιοχή του βασιλείου του, απ’ όπου λέγεται πως πολλοί κάτοικοι έφευγαν ακόμη και ο Ιεροφάντης Τροχίλος. «…στερον δ Τροχίλον εροφάντην φυγόντα ξ ργους κατ χθος γήνορος λθεν φασιν ς τν ττικν κα γυνακά τε ξ λευσνος γμαι κα γενέσθαι ο παδας Εβουλέα κα Τριπτόλεμον. δε μν ργείων στ λόγος θηναοι δ κα σοι παρ τούτοις  σασι Τριπτόλεμον τν Κελεο πρτον σπεραι καρπν μερον…» ( Παυσανίου Αττικά, κεφ. 14, παραγρ. 2)  Εδώ αναφέρεται μάλιστα από τον Παυσανία η διαμάχη μεταξύ Αργείων και Αθηναίων περί της καταγωγής του Τριπτολέμου ο οποίος είναι αυτός που δίδαξε τους ανθρώπους την σπορά. Πάντως η Θεά Δήμητρα η οποία είναι αυτή που έδωσε την γνώση της σποράς στον Τριπτόλεμο, όπως και το φτερωτό άρμα με το οποίο μεταφερόταν από τόπο σε τόπο, φέρεται να έχει επισκεφθεί και το Άργος  και μάλιστα τον Πελασγό, στο σπίτι του οποίου φιλοξενήθηκε και η οποία με το όνομα Χρυσανθίς, του αφηγήθηκε το δράμα για την αρπαγή της κόρης της. Σημειώνει σχετικά ο Παυσανίας στα Αττικά:  «λέγεται ον ς Δήμητρα ς ργος λθοσαν Πελασγς δέξαιτο οκ κα ς Χρυσανθς τν ρπαγν πισταμένη τς Κόρης διηγήσαιτο…»( Παυσανίου Αττικά, κεφ. 14, παραγρ. 2)
Ο Άργος ο Πανόπτης λέγεται πως ήταν γιός του Αγήνορα και ότι είχε εκατό μάτια εξ’ ού και η ονομασία Πανόπτης. Όμως φαντάζομαι πως αλληγορική είναι η σημασία και προφανώς αποδεικνύει την ικανότητα να μπορεί να ελέγχει την περιοχή του από κάθε άποψη… Ακόμη λένε πως αυτός ήταν που σκότωσε έναν άγριο ταύρο που ταλαιπωρούσε τους κατοίκους και γενικότερα την περιοχή και αυτό συγκαταλέγεται στα κατορθώματα του, όπως και ο φόνος ενός Σατύρου που άρπαζε τα βοσκήματα των Αρκάδων.  Ακόμη σκότωσε την Έχιδνα αλλά και αυτούς που φόνευσαν τον Άπι.
«…κβάσου δ γήνωρ γίνεται, τούτου δ ργος πανόπτης λεγόμενος. εχε δ οτος φθαλμος μν ν παντ τ σώματι, περβάλλων δ δυνάμει τν μν τν ρκαδίαν λυμαινόμενον ταρον νελν τν τούτου δορν μφιέσατο, Σάτυρον δ τος ρκάδας δικοντα κα φαιρούμενον τ βοσκήματα ποστς πέκτεινε. λέγεται δ τι κα τν Ταρτάρου κα Γς χιδναν, τος παριόντας συνήρπαζεν, πιτηρήσας κοιμωμένην πέκτεινεν. ξεδίκησε δ κα τν πιδος φόνον, τος ατίους ποκτείνας…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλ. Β΄, κεφ.2)
Επίσης είναι αυτός που η Ήρα βάζει φύλακα της Ιούς ώστε να μην την πλησιάζει ο Δίας. Αλλά ο Θεός προστάζει στον Ερμή τον φόνο του και έτσι παίρνει το επίθετο Ερμής Αργειφόντης.  Ο Ερμής τον σκότωσε με πέτρα ή ξίφος ή δηλητήριο, αφού πρώτα, μεταμφιεσμένος σε βοσκό, τον αποκοίμησε με τη μουσική του. Η Ήρα, για να τιμήσει τον άγρυπνο φύλακα, διατήρησε για πάντα τα εκατό του μάτια στην ουρά των παγωνιών, των ιερών της πουλιών.
Αυτός όμως που είναι ο επόμενος βασιλιάς του Άργους είναι ο γιός του Αγήνωρα Κρότωπος, που αφήνει την βασιλεία κληρονομιά στον γιό του Σθένελο  τον προτελευταίο βασιλιά των Ιναχιδών αφού ο γιός του Γελάνωρ χάνει τον βασιλικό θώκο από τον επαναπατρισθέντα συγγενή του, δισέγγονο της Ιούς, Δαναό.