«Έστ' ήμαρ ότε Φοίβος πάλιν ελεύσεται καί ές αεί έσεται».


Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

ΔΗΙΦΟΝΤΗΣ ΚΑΙ ΥΡΝΗΘΩ


Όταν λοιπόν ο Πιτυρεύς παραδίδει στον Δηιφόντη την βασιλεία της Επιδαύρου εκείνος ήταν παντρεμένος με την Υρνηθώ, κόρη του Τήμενου που είχε πάρει την βασιλεία του Άργους. Ο Δηιφόντης ήταν γιός του Αντίμαχου που ήταν γιός του Ηρακλή, ενώ η Υρνηθώ απ’ τον πατέρα της Τήμενο ήταν τρισέγγονη του Ηρακλή. Μαζί απέκτησαν τον Αντιμένη, τον Ξάνθιππο, τον Αργείο και την Ορσοβία. 
Τόσο ο Δηιφόντης όσο και η Υρνηθώ ήσαν απόγονοι  του Ηρακλέους
«Δηιφόντης δ σν τος παισίν--γεγόνεσαν γρ κα παδες ατ πρότερον τι υο μν ντιμένης κα Ξάνθιππός τε κα ργεος, θυγάτηρ δ ρσοβία: ταύτην Πάμφυλον τν Αγιμίου λέγουσιν στερον γμαι …» (Παυσ. Κορινθιακά,κεφ. 28, παραγρ.6).
Ας δούμε όμως πιο διεξοδικά την  ιστορία του Δηιφόντη και της Υρνηθούς, της κόρης του Τήμενου που βασιλεύει στο Άργος.

 Ο Τήμενος αγαπούσε πολύ τον γαμπρό του Δηιφόντη, τον οποίο χρησιμοποιούσε ως σύμβουλό του σ’ όλες τις πολεμικές του επιχειρήσεις, κάτι που είχε προκαλέσει την ζήλια των γιών του και αδερφών της Υρνηθούς, Κείσου, Κερύνη, Φάλκη και Αγραίου. Άλλοι συγγραφείς κατονομάζουν τρείς γιούς τους Αργέλαο, Ευρύπυλο και Καλλία.
Αυτοί λοιπόν κανονίζουν μεταξύ τους πως ο μόνος τρόπος να σώσουν την βασιλεία από τα «χέρια» του Δηιφόντη, ήταν να δολοφονήσουν τον πατέρα τους, ούτως ώστε να μην προλάβει να καταστήσει διάδοχο τον γαμπρό του, ο οποίος είχε λάβει την περιοχή της Επιδαύρου όπου και ήταν κυβερνήτης της. Οι γιοί του Τημένου, οι Τημενίδες, για να πραγματώσουν τον σκοπό τους παίρνουν μισθοφόρους στρατιώτες από την Τιτάνη της Σικυώνας και έτσι δολοφόνησαν τον Τήμενο. Οι στρατιώτες όμως δεν ήθελαν τους Τημενίδες και έτσι αυτοί ήρθαν στην Επίδαυρο για να πάρουν πίσω την Υρνηθώ. Στα γεγονότα που ακολούθησαν και τα οποία αναφέρονται στο κεφάλαιο «Περί Άργους», σκοτώνεται από λάθος, η αδερφή των Τημενίδων από τα χέρια του Φάλκη. Ο δε Κερύνης, το ένα από τα παιδιά του Τημένου σκοτώνεται από τον Δηιφόντη. Ο Φάλκης καταφέρνει να ξεφύγει, όπως και οι άλλοι αδελφοί του,  Αγραίος και  Κείσος.
Εκεί που πέθανε η Υρνηθώ, η οποία ήταν και έγκυος, ο Δηιφόντης της έφτιαξε Ηρώο, ο δε τόπος ονομάσθηκε Υρνήθιον χωρίον και της αφιέρωσε τα εκεί υπάρχοντα δένδρα. Στον Παυσανία διαβάζουμε σχετικά:
« … τότε δ ναλαβόντες τν νεκρν τς ρνηθος κομίζουσιν ς τοτο τ χωρίον τ ν χρόνον ρνήθιον κληθέν.  καί ο ποιήσαντες ρον τιμς κα λλας δεδώκασι κα π τος πεφυκόσιν λαίοις, κα ε δή τι λλο δένδρον σω, καθέστηκε νόμος τ θραυόμενα μηδένα ς οκον φέρεσθαι μηδ χρσθαί σφισιν ς μηδέν, κατ χώραν δ' ατο λείπουσιν ερ εναι τς ρνηθος…» ( Παυσανίας Κορινθιακά κεφ. 28, παραγρ.6 -7 )
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, ο Δηιφόντης και η Υρνηθώ είχαν αποκτήσει τέσσερα παιδιά. Τον Αντιμένη, τον Ξάνθιππο, τον Αργείο και μια κόρη την Ορσοβία. Για την θυγατέρα έχουμε την πληροφορία από τον Παυσανία πως παντρεύεται τον γιό του Αιγίμου Πάμφυλο. Και στον Απολλόδωρο υπάρχει η πληροφορία ότι τα παιδιά του Αιγίμου, Πάμφυλος και Δύμας σκοτώθηκαν κατά την διάρκεια κάποιας μάχης στο Άργος, όταν είχαν συμμαχήσει με τους Ηρακλείδες. Στην μάχη εκείνη όπου σκοτώνεται ο Τισαμενός, ο γιός του Ορέστη, μας πληροφορεί ο Απολλόδωρος πως χάθηκαν και απ’ την πλευρά των Ηρακλειδών τα παιδιά του συμμάχου τους Αιγίμου, Πάμφυλος και Δύμας. Λέει συγκεκριμένα:
«…κα συμβαλόντες τος πολεμίοις κα τ πεζ κα τ ναυτικ προτεροσι στρατ, κα Τισαμενν κτείνουσι τν ρέστου. θνήσκουσι δ συμμαχοντες ατος ο Αγιμίου παδες, Πάμφυλος κα Δύμας…» (Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη Β', κεφ.8,παραγρ.3)
Ο Φάλκης,  ένα από τα αδέρφια της Υρνηθούς, μετά τον φόνο της αδερφής τους, επιτέθηκε εναντίον της Σικυώνας, μαζί με τον ηγεμόνα Λακεστάδη, τον γιό του Ιππολύτου του Ροπάλου και δισέγγονο του Φαίστου, την κυρίευσαν όταν επί της Βασιλείας του πατέρα του Ιππολύτου ο Αγαμέμνων την είχε καταστήσει φόρου υποτελής στους Μυκηναίους. Αυτοί λοιπόν, Φάλκης και Λακεστάδης συμβασίλευσαν εκεί, όταν ο γιός του Τημένου κατέλαβε την Σικυώνα, χωρίς όμως να κάνει κακό στο Λακεστάδη επειδή κι’ αυτός ήταν απόγονος του Ηρακλή. Συγκεκριμένα διαβάζουμε στο Παυσανία, στα Κορινθιακά κεφάλαιο 6, παράγραφο 7 :
«μετ δ Ζεύξιππον τελευτήσαντα γαμέμνων στρατν γαγεν π Σικυνα κα τν βασιλέα ππόλυτον οπάλου παδα το Φαίστου: δείσας δ τν στρατν πιόντα ππόλυτος συνεχώρησεν γαμέμνονος κατήκοος κα Μυκηναίων εναι. ππολύτου δ ν τούτου Λακεστάδης. Φάλκης [ταμφάλκης] δ Τημένου καταλαβν νύκτωρ Σικυνα σν Δωριεσι κακν μν τε ρακλείδην κα ατν ποίησεν οδέν, κοινωνν δ σχε τς ρχς.…»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου