ΘΗΣΕΥΣ, ΙΣΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΟΠΟΛΙΤΕΙΑ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ - ΦΑΙΔΡΑ ΚΑΙ ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ

 Ο Θησέας χώρισε τους πολίτες σε τρείς τάξεις: α) τους ευπατρίδες, β) τους γεωργούς, γ) τους δημιουργούς.  Δηλαδή στην πρώτοι κατηγορία ανήκαν αυτοί που σπούδαζαν και ήσαν πεπαιδευμένοι για τα κοινά, οι ευγενείς που έπαιρναν και τις υψηλές θέσεις (σύμβουλοι, στρατηγοί, πρέσβεις, ιερείς, νομοθέτες, δάσκαλοι νόμων), στην δεύτερη εκείνοι που δεν λάμβαναν μόρφωση και γίνονταν γεωργοί  και η Τρίτη κατηγορία αφορούσε τους τεχνίτες. Όλοι ανεξαιρέτως όμως ήσαν  πολίτες απολάμβαναν ισονομία και ισοπολιτεία! Λέγεται μάλιστα, όπως και σχεδόν για όλους τους νομοθέτες ίσχυε, έτσι και ο Θησέας είχε την βοήθεια των Θεών  για την άσκηση της ορθής εξουσίας με χρησμό που είχε λάβει από την Πυθία. Συγκεκριμένα ο χρησμός έλεγε :

« Αιγείδη Θησεύ Πιτθηΐδος έκγονε κούρης

πολλαίς τοι πολλίεσσι πατήρ εμός εγκατέθηκε

τερματα και κλωστήρας εν υμετέρω πτολιέθρω

Αλλά συ μήτι λίην πεπονημένος ένδοθι θυμόν βουλεύειν.

Ασκός γαρ εν οίδματι ποντοπορεύση».

Έφτιαξε και νόμισμα με την μορφή του Ταύρου, προφανώς καταδεικνύοντας  το μεγάλο κατόρθωμα επί του Μινώταυρου ή  υπονοώντας την  επικυριαρχία επί της θαλασσοκράτορας   Κρήτης , το οποίο νόμισμα ονομάστηκε Δεκάβοιο και Εκατόμβοιο νόμισμα.

Όταν συμπεριέλαβε και τα Μέγαρα στην διοίκηση των Αθηνών έστησε στήλη στον Ισθμό στην οποία γράφηκε στο δυτικό μέρος αυτής « τα δ’ εστί Πελοπόννησος, ουκ Ιωνία» προς το ανατολικό μέρος « τα δ’ ουχί Πελοπόννησος, αλλ’ Ιωνία» . Στην συνέχεια ο Θησέας με τον Ηρακλή κστράτευσαν κατά τον Αμαζόνων. Εκεί ο Θησέας πήρε για γυναίκα του την Αντιόπη, την κόρη της Ιππολύτης, ή την Μελανίππη όπως μας πληροφορεί ο Απολλόδωρος  ή ακόμη κατά τον Σιμωνίδη την ίδια την Ιππολύτη. (Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Επιτομή κεφ. 1, παραγρ. 16).

« …συστρατευσάμενος δὲ ἐπὶ Ἀμαζόνας Ἡρακλεῖ ἥρπασενἈντιόπην, ὡς δέ τινες Μελανίππην, Σιμωνίδης δὲ Ἱππολύτην...»

Μετά την Αντιόπη ο Θησέας θέλησε να πάρει για σύζυγό του την αδερφή της Αριάδνης, την Φαίδρα  κόρη του Μίνωα, την οποία ζήτησε από τον αδερφό της Δευκαλίωνα που ήταν πιά βασιλιάς της Κρήτης μετά τον θάνατο του Μίνωα. Φυσικά εκείνος του την έδωσε αφού τόσο οι καλές σχέσεις που είχαν αναπτύξει όσο και η συμμαχία αυτό επέβαλαν. Κατά την διάρκεια των γάμων τους στην Αθήνα η Αντιόπη που το είχε πάρει κατάκαρδα ξεσήκωσε όλες τις Αμαζόνες εναντίον του. Ήρθαν λοιπόν στο σπίτι του την ώρα που τελούνταν οι γάμοι του Θησέα και της Φαίδρας με απειλές εναντίον του. Ο Θησέας διέταξε να κλέισουν τις πόρτες και εγκλωβισμένη η Αντιόπη αλλά και όσες μάχονταν μαζί της βρήκαν τον θάνατο. Να πως το περιγράφει στην Επιτομή του ο Απολλόδωρος: 

«λαμβάνει μετὰ ταῦτα παρὰ Δευκαλίωνος Φαίδραν τὴν Μίνωος θυγατέρα,ἧς ἐπιτελουμένων τῶν γάμων Ἀμαζὼν ἡ προγαμηθεῖσα Θησεῖ τοὺς συγκατακειμένους σὺν ταῖς μεθ' ἑαυτῆς Ἀμαζόσιν ἐπιστᾶσα σὺν ὅπλοις κτείνειν ἔμελλεν. οἱ δὲ κλείσαντες διὰ τάχους τὰς θύρας ἀπέκτειναν αὐτὴν. τινὲς δὲ μαχομένην αὐτὴν ὑπὸ Θησέως λέγουσινἀποθανεῖν.»( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη  Επιτομή  κεφ, 1 παραγρ. 17)

Για την εκστρατεία των Αμαζόνων κατά του Θησέως διαβάζουμε σχετικά και στον Παυσανία (Αχαϊκά, κεφ.2,παραγρ.7) : «…οὐ μὴν πάντα γε τὰ ἐς τὴν θεὸν ἐπύθετο ἐμοὶ δοκεῖν Πίνδαρος, ὃς Ἀμαζόνας τὸ ἱερὸν ἔφη τοῦτο ἱδρύσασθαι στρατευομένας ἐπὶ Ἀθήνας τε καὶ Θησέα…»

Μετά τον γάμο του με την Φαίδρα  ο Θησέας σκέφθηκε πως αν αποκτούσε παιδιά δεν θα ήταν σωστό  να κυβερνούν τον Ιππόλυτο που ήταν ο πρωτότοκος γιός του από την Αντιόπη (επειδή η Φαίδρα απαίτησε από τον Θησέα τα παιδιά που θα κάνουν να είναι κληρονόμοι της  εξουσίας των Αθηνών) , έτσι έστειλε τον Ιππόλυτο στην Τροιζήνα στον παππού του Πιτθέα ο οποίος μεγάλωσε τον εγγονό του δίνοντάς του την ανάλογη με την καταγωγή του ανατροφή και μόρφωση που θα τον καθιστούσε ικανό κληρονόμο του βασιλείου της Τροιζήνας. Επίσης εκεί ο Ιππόλυτος επιδόθηκε με λατρεία στην ιππική και την αρματοδρομία ώστε έγινε ικανότατος  ιππεύς και αρματοδρόμος.

«…Θησεὺς ὡς ἔμελλεν ἄξεσθαι Φαίδραν, οὐκ ἐθέλων εἴ οἱ γένοιντο παῖδες οὔτε ἄρχεσθαι τὸν Ἱππόλυτον οὔτε βασιλεύειν ἀντ᾽ αὐτῶν, πέμπει παρὰ Πιτθέα τραφησόμενον αὐτὸν καὶ βασιλεύσοντα Τροιζῆνος χρόνῳ δὲ ὕστερον Πάλλας καὶ οἱ παῖδες ἐπανέστησαν Θησεῖ· τούτους κτείνας ἐς Τροιζῆνα ἔρχεται καθαρσίων ἕνεκα, καὶ Φαίδρα πρώτη ἐνταῦθα εἶδεν Ἱππόλυτον καὶ τὰ ἐς τὸν θάνατον ἐρασθεῖσα ἐβούλευσε …»( Παυσανία Αττικά κεφ. 22, παραγρ. 2)

 Λίγο καιρό μετά, όπως λέει και ο Παυσανίας στα Αττικά, επαναστάτησαν οι Παλλαντίδες (οι γιοί του Πάλλαντα) τους οποίους ο Θησέας σκότωσε.Tον καθαρμό του από  την πράξη αυτή,  ήρθε να τον κάνει στην Τροιζήνα στον πεθερό του Πιτθέα, όπου έφτασε μαζί με την γυναίκα του Φαίδρα. Εδώ λοιπόν πραγματοποιείται και  η πρώτη συνάντηση αυτής με τον Ιππόλυτο τον οποίο και ερωτεύεται.

«… μυρσίνη δέ ἐστι Τροιζηνίοις τὰ φύλλα διὰ πάσης ἔχουσα τετρυπημένα· φῦναι δὲ οὐκ ἐξ ἀρχῆς αὐτὴν λέγουσιν, ἀλλὰ τὸ ἔργον γεγενῆσθαι τῆς ἐς τὸν ἔρωτα ἄσης καὶ τῆς περόνης ἣν ἐπὶ ταῖς θριξὶν εἶχεν ἡ Φαίδρα…»( Παυσανίας Ἁττικά, κεφ. 22, παραγρ. 2)

Δηλαδή μας λέει ο Παυσανίας πως στην Τροιζήνα υπάρχει ένα δέντρο, μια μυρτιά, για την οποία οι κάτοικοι έλεγαν πως τα τρυπημένα φύλλα της αποδείκνυαν τον έρωτα της Φαίδρας για τον Ιππόλυτο. Και να πως έγινε αυτό. Η Φαίδρα παρακολουθώντας τον Ιππόλυτο κατά την διάρκεια των γυμνασμάτων του, για να καταπραΰνει τον πόθο της για εκείνον τρυπούσε με μια βελόνα που συγκρατούσε τα μαλλιά της, τα φύλλα της μυρτιάς. Έτσι λοιπόν ενώ ο πόθος της φούντωνε, εκείνος αδιαφορούσε παντελώς γι’αυτήν. Η απόρριψη του Ιππόλυτου όμως γέμισε με φόβο την Φαίδρα η οποία τρόμαζε στην ιδέα να λάβει γνώση επ’αυτού ο Θησέας. Για τον λόγο αυτό καταστρώνει ένα σχέδιο.

«…ἡ δὲ Φαίδρα, δείσασα μὴ τῷ πατρὶ διαβάλῃ, κατασχίσασα τὰς τοῦ θαλάμου θύρας καὶ τὰς ἐσθῆτας σπαράξασα κατεψεύσατο Ἱππολύτου βίαν.» (Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, επιτομή, Α’ παραγρ. 18)

Σπάζει τις πόρτες της κρεββατοκάμαρής της, σχίζει τα ρούχα της και με φωνές κατευθύνεται προς τον Θησέα όπου του περιγράφει την ερωτική επίθεση του Ιππολύτου. Ο Θησέας πιστεύοντάς στα λόγια της επικαλείται τον Θεό Ποσειδώνα να τον τιμωρήσει για την αναίσχυντη αυτή πράξη του. Και ενώ ο Ιππόλυτος βρισκόταν με το άρμα του δίπλα στην παραλία, ένα θαλάσσιο τέρας αναδύθηκε από την θάλασσα με συνέπεια να τρομάξουν τα άλογα και αφηνιασμένα να τρέχουν με αποτέλεσμα την ανατροπή του άρματος. Τα δε χαλινάρια μπλέχθηκαν στο σώμα του Ιππολύτου και τον έσυραν οδηγόντας τον στον θάνατο.

 «…Θησεὺς δὲ πιστεύσας ηὔξατο Ποσειδῶνι Ἱππόλυτον διαφθαρῆναι· ὁ δέ, θέοντος αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ ἅρματος καὶ παρὰ τῇ θαλάσσῃ ὀχουμένου, ταῦρον ἀνῆκεν ἐκ τοῦ κλύδωνος. πτοηθέντων δὲ τῶν ἵππων κατηρράχθη τὸ ἅρμα. ἐμπλακεὶς δὲ <ταῖς ἡνίαις> Ἱππόλυτος συρόμενος ἀπέθανε. γενομένου δὲ τοῦ ἔρωτος περιφανοῦς ἑαυτὴν ἀνήρτησε Φαίδρα…» (Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, επιτομή, Α’ παραγρ. 19)

Όμως στα Κορινθιακά του Παυσανία (κεφ. 27, παραγρ. 4) διαβάζουμε :«…ὡς τεθνεῶτα Ἱππόλυτον ἐκ τῶν Θησέως ἀρῶν ἀνέστησεν Ἀσκληπιός: ὁ δὲ ὡς αὖθις ἐβίω, οὐκ ἠξίου νέμειν τῷ πατρὶ συγγνώμην, ἀλλὰ ὑπεριδὼν τὰς δεήσεις ἐς Ἰταλίαν ἔρχεται παρὰ τοὺς Ἀρικιεῖς, καὶ ἐβασίλευσέ τε αὐτόθι…»  Δηλαδή πεθαίνοντας από τις κατάρες του Θησέα ο Ιππόλυτος, τον ανέστησε ο Ασκπληπιός. Για την μεγάλη αυτή πράξη του Θεού ο Ιππόλυτος αφιέρωσε είκοσι άλογα στο ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο. Και στην συνέχεια  μη σκεπτόμενος πλέον καθόλου να διεκδικήσει την πατρική κληρονομιά (μετά από αυτή την στάση του πατρός του) έφυγε στην Ιταλία στους Αρικκείς όπου και βασίλεψε. Παντρεύτηκε την Αρίκκη την κόρη του Πάλλαντα ( ενός εκ των 50 γιών του Λυκάωνος και ιδρυτή της Ρώμης) και αφιέρωσε τέμενος στην Αρτέμιδα, το Αρικίνης Αρτέμιδος Ιερό.  Επίσης καθιέρωσε και αγώνες μονομαχίας.

Στο κεφ. 32 και την παράγραφο 10, ο περιηγητής Παυσανίας, στα Κορινθιακά, σημειώνει:

«…ἐπὶ θάλασσαν δὲ τὴν Ψιφαίαν πορευομένοις κότινος πέφυκεν ὀνομαζόμενος ῥᾶχος στρεπτός. ῥάχους μὲν δὴ καλοῦσι Τροιζήνιοι πᾶν ὅσον ἄκαρπον ἐλαίας, κότινον καὶ φυλλίαν καὶ ἔλαιον: στρεπτὸν δὲ ἐπονομάζουσι τοῦτον, ὅτι ἐνσχεθεισῶν αὐτῷ τῶν ἡνιῶν ἀνετράπη τοῦ Ἱππολύτου τὸ ἅρμα…»

Λέει δηλαδή ο Παυσανίας πως πηγαίνοντας κανείς προς την Ψιφαία, παραλιακά, υπάρχει ελιά που λέγεται ράχος στρεπτός. Επειδή ράχος οι Τροιζήνιοι ονόμαζαν κάθε ελιά που δεν έδινε καρπό  και κατά συνέπεια ούτε λάδι μπορούσαν να παράξουν από αυτήν. Στρεπτό δε, εκ του γεγονότος ότι εδώ είχαν πιαστεί τα χαλινάρια του άρματος του Ιππολύτου.

Η Φαίδρα, μετά τον θάνατο του Ιππολύτου, όταν πια έγινε γνωστή η σκευωρία της που προήλθε από τον έρωτά της προς τον γιό του Θησέα, κρεμάστηκε.

«…γενομένου δὲ τοῦ ἔρωτος περιφανοῦς ἑαυτὴν ἀνήρτησε Φαίδρα…» (Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Επιτομή, κεφ.1,παραγρ.19)

«… ἔστι δὲ καὶ τάφος Φαίδρας, ἀπέχει δὲ οὐ πολὺ τοῦ Ἱππολύτου μνήματος: τὸ δὲ οὐ πόῤῥω κέχωσται τῆς μυρσίνης. τοῦ δὲ Ἀσκληπιοῦ τὸ ἄγαλμα ἐποίησε μὲν Τιμόθεος, Τροιζήνιοι δὲ οὐκ Ἀσκληπιὸν ἀλλὰ εἰκόνα Ἱππολύτου φασὶν εἶναι. καὶ οἰκίαν ἰδὼν οἶδα Ἱππολύτου: πρὸ δὲ αὐτῆς ἐστιν Ἡράκλειος καλουμένη κρήνη, τὸ ὕδωρ ὡς οἱ Τροιζήνιοι λέγουσιν ἀνευρόντος Ἡρακλέους..». ( Παυσανίου Κορινθιακά,κεφ.32,παραγρ.4)